गजल: जनतन्त्र यो उपदेश र परीक्षा!

जन्ता छ हेर साक्षी,खोजे छ मिल्छ शिक्षा!
मागेर मिल्दछन् क्यै ! खोसेर लिन्छु भिक्षा?

मौका छ जीन्दगीमा,मिल्दै छ जानु दिन्दिन्
पढ्दै बढेर साथी-जान्छौ घटेर कक्षा?

धेरै गरीब धन्ले,मन्को छ आलसी पन्
च्यातेर हेर्छु के छन्?दिल्का अनेक ईक्षा!

उत्थान धैर्य गर्छौँ?सिक्दै निकास यात्रा,
सम्मान शान्तिलाई,सद्भावको सुरक्षा!

आफ्ना त छैन कोही,भेट्नु छ नम्र सज्जन्
सिक्ने रहर् पलायो,जीवन्त-भाव दिक्षा!

थोरै छ श्रोत-साधन्,लैजाउ दिन्छ सोधी
हल्ला छ बन्द गर्ने,खै के विकाश,रक्षा?

राणा हटेर गैगो,राजा मिलेर द्ल्दल्
छैनन् कुनै टिकाउ,'साला कहाँ छ अच्छा?'

सैनीक क्वै निडर्छन्,बाहादुरी उज्याला
जोड्दैन हात,गोडा-जानेर लाजले छ्या!

कड्केर थर्कदैँनन्,अड्केर बस्नु काँही-
कुर्दै म जिन्दगीको,आशा गरुँ प्रतिक्षा?

लम्केर मार्ग आफ्ना,पर्खेर फर्कदैँनन्
ठान्दैन बोझ-भारी,जनतन्त्र यो परीक्षा !

- अनन्तगोपाल रिसाल (May 04,2010)