Wednesday 23 June 2010

राजा जनकको ज्ञान-भुमी



नेपालको जनक्पुर, बिद्वतामा नामी
बिदेहका पिता राजा मिथिलाका ज्ञानी
ध्यान योग पूजा पाठ विश्व महा-यज्ञ
महा-भारत् पूराणका सभा-बिशेषज्ञ!


दशरथ राम-लक्ष्मण् भव्य किरीटले
शिरध्वज सम्मेलन ताज मुकुटले
तराईको ढुक्ढुकी हौ मिथिलाको प्यारा
सिँहासन त्यागी मुक्त जीवन सहारा!

भाव भक्ति ज्ञान योग्य-बर ईश माली
अयोद्याका युवा-राजा राम शक्तिशाली
बाल्मिकीको बाल-काण्ड धनु-शिवजीको
शान राख्यौ सम्मानले छोरी सीताजीको !

याज्ञवल्क्य-शिष्य तिमी पूर्णताका छात्र
शास्त्र वेद ॠषि गुरु प्रार्थनाका पात्र
सँसारको धापबाट छुट्यौ-छीटो जुक्ति
कर्म भक्ति ज्ञान योगी विदेहको मुक्ति!

सत्सँगत विद्वानको भेला राखी साथ्मा
अष्टावक्र योगीबाट ज्ञान परमात्मा
प्रेम त्याग समर्पण बस्ती बस्ती गढ्यो
जानकीको महाकाव्य सँसारले पढ्यो


रामायण विश्व-प्रिय मीठो धर्म-गाना
अध्यात्मको घर तिमी,मन्दिरको छाना
राजर्षी र ब्रह्मर्षी हौ आत्म-सँस्थापन
दर्बारमा बस्यौ गर्यौ राज्य-सँचालन!

इक्ष्वकु र मनु राजा संततीको खोजी
हिमालय गङ्गा-तीर,गण्डकी र कोशी
धर्म-बार्ता नेतृत्व ली संत-संजीवन
सोख गर्यौ भेटघाट सभ्य-सँभाषण

आचार्यको संगत,कैँ तिब्बतको युद्ध
त्यहिँ धर्तीबाट जन्मे महाबीर, बुद्ध!
शुद्ध साधु, शाक्य-मुनि, अहिँसाका-न्यायी
जनताको प्यारो यौटा,अर्को विज्ञ ज्ञानी!

समर्पण त्याग दया स्वच्छ सति-सीता
अद्वैतको बेदान्तमा भावपूर्ण-गीता
निर्वाणमा भर पर उन्कै छ शरण
संवाद यो शास्त्र-ठूलो दैवी-आचरण


पँडित र शिष्य,शास्त्री, भाषा-वैज्ञानिक
पढ्ने लेख्ने छात्रहरु विद्या-अलौकिक
गुण-मूल्य मान्यताको महत्वको पाठ
योग ध्यान ब्रह्मज्ञान सिके यहिँबाट!

श्रुति स्‍मृति अनुभुति, जान्नु के नै रह्यो?
ब्रह्म-बुझ थियौ हिजो आज त्यहि भयौ!
भोलि हुने त्यहि रुप नाम रैछ भिन्न
निवाश त छदैँ छैन, तिम्रो नाश छैन!

परंपरा भन्छ छोड-चिंता लोभ इच्छा
स्वतन्त्रता मिलिहाल्छ शान्त शिक्षा-दिक्षा
बार्ता सम्हितामा योग्य अजँबरी शूत्र
जनकजी हाम्रा राजा धन्य भूमी पूत्र!

- अनन्‍तगोपाल रिसाल [June 23rd, 2010]

No comments:

Post a Comment